Başlık : ŞİİRİN ÇOCUK EĞİTİMİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
Yazar : Özden Akkol
Elli yıllık meslek hayatımda eğitimin her kademesindeki çocuklar ve gençlerle çalıştım. Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi’nde, seçmeli dersler arasında yer alan “Okulöncesi Eğitim” derslerini okuturken zaman zaman derse ilgili öğrencilerle sohbet sırasında, “bakarsınız gelecekte bir okulöncesi eğitim kurumu açarız.”diye konuşurduk. Bu hayal gerçekleşti. Emekli olduktan sonra eşimle birlikte açmış olduğumuz, kurucu müdürlüğünü yaptığım “Özden Anaokulu”nda anaokulu çağındaki çocuklarla da çalışma şansım oldu.
Okulumuzda gelişimsel ve önleyici rehberlik yaklaşımına uygun olarak çocukların kişisel gelişimi ve sosyal çevreye uyumu için gerekli olan sosyal beceri ve değerler eğitimine yönelik etkinliklere yer vermeye çalıştım. Kişisel ve eğitsel rehberlikle ilgili olarak çocuğun kendini tanıması ve kabul etmesi, okula uyumu, öğretmenini ve arkadaşlarını sevmesi, okul ve sınıf kurallarını öğrenmesi, zamanı iyi kullanması, dinleme- anlama- konuşma becerilerinin gelişmesi vb. etkinlikler düzenledim. Bunun yanında gerek kendi okulumuzda gerekse psikolojik danışman olarak görev yaptığım okullarda velilerden ve öğretmenlerden gelen sorunlara göre de geliştirdiğim etkinlikler oldu.
Çalışmalarımda senaryolu eğitime, dramaya yer verdim. Müzik, öykü, masal ve şiirlerden yararlandım. Etkinliklerimizi, o günkü çalışma konumuzu özetleyen şiirlerle sonlandırdım.
Öykü ve şiirlerimi kendi çocukluk anılarımdan, çocuklarım ve torunlarımla ilgili tuttuğum günlüklerden esinlenerek, bir kısmını da anaokulumuzdaki öğrencilerimizle ilgili anı ve gözlemlerimden yararlanarak yazdım. Oldum olası şiiri, şiir okumayı, yazmayı çok severim. Çocuklar da şiir dinlemeyi, şiir okumayı, şiir oluşturmayı çok sevdiler.
Bir söz sanatı olan şiirin özellikle çocukların dil gelişiminde, sözcük dağarcıklarının zenginleşmesinde, hayal dünyalarının güçlenmesinde önemli bir yeri olduğunu biliyoruz. Ayrıca dil becerileri gelişen çocukların kendilerini rahatça ifade edebildiklerini, insan ilişkilerinde daha başarılı olduklarını da görüyoruz. İletişim becerileri gelişen çocuklar, arkadaşlarını daha iyi dinliyor ve anlıyorlar. Bunun sonucu olarak birbirleri ile daha iyi anlaşıyorlar. Bir sorun olursa kolayca çözüyorlar.
Şiirin bu özelliklerini dikkate alarak çocukların ulusal ve evrensel değerleri tanımaları ve sezinlemelerinde de etkili olacağını düşündüm. Bu nedenle çalışmalarımda şiirlere yer vermeden edemedim.
Şiir, kısa dizelerden oluşması ve ahenk içermesi nedeniyle çocuklar tarafından çok seviliyor. Eğitimci yazar, şair Sultan Serdar Doksöz’ün de söylediği gibi “Şiirdeki uyumlu dizeler, çocukların en sevdiği oyunlar gibi. Çocuğun hareketli dünyasında ahenkle dans eden kelimeler hayal gücünün gelişmesinde oldukça etkili. Hayal etmenin güzelliğini ve gücünü fark eden çocukların dünyası renklenir. Dünyası renklenen çocuklar da topluma yararlı insanlar olurlar.”
Şiirlerle etkinliklerimizi özetlerken önce vurgulara dikkat ederek şiiri ben okudum. Daha sonra topluca okuduk. Bazı şiirleri ezberlediler. İstekli olan çocuklara okuma fırsatı verdim. Böylece bu çalışma çocuklarda şiir sevgisinin ve özgüvenin gelişimi açısından da çok yararlı oldu. İlerleyen zamanda şiirleri çocuklarla birlikte oluşturmaya başladık. Bu da çok eğlenceliydi.
Değerli okulöncesi eğitimcisi ve çocuk kitapları yazarı Sayın Ayşim Bumin ile Yaşamkent Anaokulu’nda birlikte çalışma şansım oldu. Kendisi okul müdürü idi. Ben de psikolojik danışman olarak görev yapıyordum. Çalışmalarımı çok beğendi. Özellikle şiirlerin bir kitap haline getirilmesi yönünde beni motive etti. Bunun sonucu olarak “Değerler ve Karakter Eğitimini Destekleyen Çocuk Şiirleri” adıyla bir kitabım basılmış oldu. Kendilerine buradan tekrar teşekkür ediyorum.
Dergimizin bu sayısında sizlere şiirlerimden bir demet sunmak istedim. Sevgiyle, sağlıkla ve şiirle kalın.
Dostluk, barış dururken
Düşmanlık, savaş niye
Vurmayın İnsanları
Susturun silahları
Sevgiyle büyüyorum
Oyunu seviyorum
Korkusuz, endişesiz
Oynamak istiyorum
Barış olsun dünyada
Kardeşçe yaşayalım
Kollarımız açılsın
Tüm insanlığı sarsın
Yuvamız neşe doldu Benden yardım istiyor
Pek de küçük yumurcak Annemi üzmüyorum
Bıraksan ağlayacak Ne derse yapıyorum
Konuşmayı bilemez Konuşmamı bekliyor
Hep annesini arar Beni ne zaman görse
Meme emerek doyar Gülücükler veriyor
Çişini söyleyemez Agucuklar dilinde
Hep altını ıslatır Büyüyüp konuşacak
Anneme iş çıkarır Arkadaşım olacak
Seni hiç unutmuyoruz Karanlıktan çıkacağız
Sınıfımıza girince Kurduğun cumhuriyeti
Gözlerine bakıyoruz Özenle koruyacağız
Gençlere de çok güvendin Yılmadan çalışıyoruz
Kurtardığın bu vatanı Yolundan yürüyeceğiz
Bizlere armağan ettin Bu yurdu yücelteceğiz
Mutluluğum sevincim
Koruyup kollayanım
En büyük dayanağım
Annem sevgi pınarım
Babam gurur kaynağım
Kardeşim çok sevimli
Evimizin neşesi
Üzüntü ve sevinçleri
Birlikte paylaşırız
Birbirimizi dinler
Anlamaya çalışırız
Sıcacık yuvam benim
Sığınacak limanım
Güven huzur kaynağım
Her sabah yeni günü
Sevinçle selamlarım
Anneme babama koşar
“Günaydın” der, kucaklarım
Annemi babamı üzmem
Çabucak hazırlanırım
Vaktinde evden çıkarım
Selam verir geçerim
Kabalıktan hoşlanmam
Nezaketi severim
İnsanı güzelleştirir
Selamlaşmak, hatır sormak
Dostlukları güçlendirir
Habersiz alınmamalı
Aradığında bulamaz
İstediğini yapamaz
Rica edip istemeli
İzinsiz almak yanlıştır
Saygısız bir davranıştır
Dostluklarımız bozulur
Yanımızda kimse kalmaz
Arkadaşsız oyun olmaz
ÖZDEN AKKOL KÜMDİR?
1950 yılında Karabük’te doğdum. İlk ve orta öğrenimimi Hasanoğlan Atatürk İlköğretmen Okulu”nda yaptım. !971 yılında Ankara Yüksek Öğretmen Okulu ve Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi’nin Okul Psikologluğu ve Rehberlik bölümünden mezun oldum. Kazım Karabekir Erkek Öğretmen Okulu, Sinop Kız İlköğretmen Okulu, Isparta Kız İlköğretmen Okulu ve Isparta Eğitim Enstitüsü’nde meslek dersleri öğretmenliği yaptım. Daha sonra Isparta Anadolu lisesi’nde psikoloji öğretmeni olarak çalıştım.1989 yılında Akdeniz Üniversitesi Burdur Eğitim Yüksek Okulu’na atandım. 1997 yılında Burdur Eğitim Fakültesinden emekli oldum.
Emekli olduktan sonra Ankara’da Arı Lisesi, İlkem Lisesi ve Evrensel Kolej’de Psikoloji öğretmeni ve rehber öğretmen olarak çalıştım. 2000- 2004 yılları arasında eşimle birlikte açtığımız Özden Anaokulu’nun kurucu müdürlüğünü yaptım. Eğitimde Paylaşım Derneği’inde birlikte çalışıp ürettiğimiz Ayşim Bumin İpek arkadaşımızla beraber çocuklarla gerçekleştirdiğimiz uygulamaların sonucunda onun yüreklendirmesiyle “Çocuk Şiirleri” kitabım yayımlandı. *
Halen Ankara’da birkaç anaokulunda psikolojik danışman olarak çalışmaktayım. Ayrıca hobi olarak Türk Sanat Müziği ile uğraşmaktayım. Çayyolu Musiki Cemiyetinin üyesi olarak çalışmalara udi, korist, solist ve bestekar olarak katılmaktayım.
Evliyim, yetişkin iki çocuk annesi ve iki torun sahibiyim.